Cách làm đàn t rưng
Pa Cheng cách trung trung khu xã Đăk Hring rộng chục cây số, nằm trên đường vào làng mạc vùng sâu đặc biệt quan trọng khó khăn Đăk Pxi (huyện Đăk Hà). Kể từ lúc chuyển về đây mang lại giờ, đang là năm sản phẩm 7 già A Ling gắn bó cùng với ngôi làng nhỏ dại gần gũi bà con. Từng nào “vốn liếng” tấn công cồng chiêng, múa xoang, chế tạo ra và biểu diễn nhạc cụ dân tộc bản địa bằng tre nứa của người Rơ ngao (Ba Na) các được già tận trọng điểm chỉ dạy đến đám con cháu của những gia đình. Trong đó, thuần thục nhất và góp thêm phần tạo đề xuất “thương hiệu” Nghệ nhân xuất sắc ưu tú A Ling chính là chế tác và trình diễn nhạc cụ dân tộc bằng tre nứa. Ngày trước, bọn T’rưng, Klông pút, sáo nhỏ, sáo dài..., già đều hoàn toàn có thể vừa làm, vừa sử dụng. Tuy vậy, theo thời gian, bận rộn công việc tương tự như sự biến hóa thói quen sinh sống của bà nhỏ trong xã hội dân cư, nên đến giờ, già chỉ còn say sưa cùng với T’rưng - nhạc cụ truyền thống lâu đời được yêu dấu của người tía Na- Rơ Ngao.
Bạn đang xem: Cách làm đàn t rưng
Cũng như hầu như các loại nhạc cụ truyền thống lịch sử của người Rơ nghêu (Ba Na), T’rưng được gia công bằng cây nứa, để khiến cho chiếc đàn, nứa được lựa chọn là đa số cây nứa già, đốt dài, đường kính chừng đốt rưỡi ngón tay. Nứa đem về, để nguyên cây, phơi nắng nóng 2-3 tuần cho thật khô; tiếp nối dùng dao bén để cắt thành từng khúc theo kết cấu của dòng đàn, rồi vót chuốt lại cho cẩn trọng trước khi nối vào giàn dây.
Đàn T’rưng gồm hình chữ V ngược, nhờ những ống nứa được kết với nhau bằng những tua dây mảnh cơ mà bền chắc. T’rưng được già A Ling chế tácgồm 11 ống nứa, lâu năm ngắn khác nhau. Ống sống trên thuộc chừng 85- 90 cm, ống dưới mặt đáy 25- 35 cm. Phương pháp chính để làm đàn, ngoài con dao bé dại sắc bén để giảm gọt ống nứa, còn có một mẩu gỗ nhỏ dùng nhằm gõ vào ống nứa, test âm. Trọn vẹn xa lạ với quan niệm “nhạc lý”, cũng cấp thiết viết cần một nốt nhạc; chỉ bởi cảm âm tinh tế ngoài ra được giấu bí mật đâu kia trong người, già A Ling rất có thể xác định chính xác từng cung bậc, thang âm trên từng ống nứa cá biệt để kết thành một suối bọn T’rưng ngân vang, lôi cuốn.
Xem thêm: Công An Tỉnh Lâm Đồng - Cổng Thông Tin Điện Tử Tỉnh Lâm Đồng
Hướng dẫn phương pháp làm đàn, chỉ dạy cách đánh lũ cho những cháu
Theo già, để chế tác thành công xuất sắc chiếc bầy T’rưng, buộc phải nhất là lựa chọn được phần đông ống nứa “đạt chuẩn”, trước lúc làm, tốt nhất định nên phơi khô. Đó là sự việc kết hợp hài hòa và hợp lý giữa trọng tâm cảm, sự thính nhạy bén của song tai và hai tay khéo léo. Ống nứa tươi dễ giảm gọt nhưng quan yếu chế tác thành T’rưng vày không thành âm, đúng tiếng. Đàn T’rưng từ lâu được những chàng trai tía Na, Gia Rai, Giẻ- Triêng, Xê đăng... Tạo ra sự chủ yếu trong thời hạn ở rẫy. Mượn tiếng đàn cất lên để tỏ bày tâm sự, gởi gắm trung ương tư... Sau những lúc lao hễ vất vả, giỏi trong thời gian giữ rẫy rảnh rỗi, giữa những lúc ngồi xua chim, chờ bả chuột... Thanh âm, nhạc điệu T’rưng được chứa lên tùy vào trung ương trạng, phụ thuộc vào sự ngẫu hứng của tín đồ chơi đàn; sau đó, được truyền đến nhau, người này học theo tín đồ kia, thành “vốn liếng” chung. Đặc biệt, T’rưng chỉ siêng độc tấu, tuyệt hòa tấu với các nhạc ráng tre nứa khác, chứ không dùng để làm đệm cho những người hát dân ca như Ting ning hay Klông pút...
Gần 80 tuổi, không thể mạnh loại chân khỏe chiếc tay, nhưng mà già A Ling vẫn 1 mình vào rừng, mang nứa và tự vác về nhà để triển khai đàn. Nhỏ cháu trong mái ấm gia đình và bà con làng page authority Cheng không chỉ vui, hơn nữa thán phục về điều đó. Đàn tạo sự tuy 1-1 sơ, nhưng có thể dùng được vài năm và già A Ling không chỉ có chế tác cho riêng mình. Chẳng gần như chỉ dạy dỗ đánh đàn T’rưng, già còn tận tình khuyên bảo làm lũ cho bé cháu cùng đám trẻ em trong làng. Bạn được già“truyền nghề” đầu tiên là con cháu trai A Lễ. A Lễ không chỉ yêu tiếng đàn của ông ngoại hơn nữa “ hoàn hảo lắm. Chỉ cho đâu, nghe biết đấy!...”- Già tin tưởng./.
