Tiếng Việt ta còn gọi Cần Sa là tua Dầu, Ðại Mạ thương hiệu khoa học là Cannabis sativạ phụ thuộc vào mỗi quốc gia, cần sa được chế biến với nhiều tên gọi khác nhaụ Ở Mỹ châu gọi là Marijuana, Ấn Ðộ có tên Bhang tuyệt Ganjah, Bắc Phi châu gọi là Takouri, Ai cập với khối Ả rập gọi là Haschich.
Cần sa có nguồn gốc từ miền núi non hiểm trở trên Hi Mã Lạp Sơn cùng từ nhiều nghìn năm ni đã được dân bọn chúng khắp nơi trồng để sử dụng hoặc để bán. Cây cần sa gồm thể cao tới trên 5 thước tây, toàn cây có phủ một lớp lông mịn như tơ cùng cây đực thường gầy mảnh hơn cây cáị Hạt cần sa hình trứng bao gồm nhiều dầu; lá mọc cách, bao gồm cuống cùng lá phụ. Cây trưởng thành trong vòng từ bố tới sáu tháng, sau thời điểm hạt nẩy mầm. Cần sa mọc ở nơi cao độ cùng khí hậu lạnh sản xuất nhiều nhựa hơn và có tác dụng mạnh hơn. Cần sa vào y học Việc sử dụng cần sa với mục đích y học hiện đang là đề tài thảo luận, tranh luận của nhiều giới chức vào cũng như không tính ngành y khoa với nhiều ý kiến chống cùng thuận, chưa vấp ngã ngũ. Thực ra, cần sa đã được sử dụng để chữa bệnh từ thời thượng cổ. Vua Thần Nông mặt Tầu gọi cần sa là “Thượng Thảo” do công dụng chữa được nhiều bệnh. Dân Hy Lạp xưa kia cần sử dụng cần sa để trị bệnh đau tai, phù thũng; Ai cập để chữa đau mắt; Hoa Ðà đến người bệnh sắp giải phẫu dùng cần sa để bớt đau; Ấn Ðộ xưa chế thuốc viên gồm cần sa với đường để người uống vui, yêu thương đời hơn. Quanh đó ra, cây cần sa còn được sử dụng làm giấy viết, vải may quần áo, bao bố, dây thừng. Vào năm 1776, bản Tuyên Ngôn Ðộc Lập của Hoa Kỳ nghe nói là được viết nháp trên giấy chế từ cây cần sạ Tại nhiều quốc gia, cần sa đã với vẫn được dân gian sử dụng để chữa các bệnh như nhiễm trùng tiểu tiện, đau ngực, mất ngủ, phong thấp khớp, tiêu chẩy, ho suyễn, nhức đầu, lở bao tử, ung bướụ Theo từ điển bách khoa Bitanica, thì cần sa tạo ra sự say sưa cùng mê sảng rất là lạ kỳ, đôi lúc vui nhộn khiến người tiêu thụ cười phá, nhẩy múa lung tung. Vì tất cả tác dụng đó trên tâm trạng con người, nên cần sa đã bị những chính quyền cũng như lãnh đạo tôn giáo nghiêm cấm, hạn chế tiêu thụ, trồng trọt. Mặt Mỹ, cần sa được xếp vào loại I của các chất bao gồm khuynh hướng tạo ghiền mà thiết yếu phủ cần kiểm soát. Hiện nay, khắp nơi trên thế giới, đã có những vận động để cần sa được sử dụng tự vị như một dược phẩm. Nhiều phong trào, được hỗ trợ bởi một số tài phiệt, đã đứng ra cổ võ đến sự hợp pháp hóa nàỵ Họ nêu ra kết quả của nhiều nghiên cứu, nhất là của Tổ Chức Y Tế Thế Giới, từng nói là “những nguy cơ của cần sa dường như không độc hại cho công chúng bằng nguy cơ vị dược phẩm, rượu và thuốc lá”. Họ còn nhấn mạnh rằng “mặc cho dù đã được cần sử dụng từ nhiều ngàn năm nhưng cần sa chưa trực tiếp tạo ra một tử vong như thế nào cho nhỏ người”. Năm 1995, trong Journal of the American Medical Association, bác sĩ Lester Grinspoon và Luật gia James B. Bakalar viết rằng cần sa không nhiều đưa tới ghiền và rất ít bị lạm dụng như mấy thứ dược phẩm hiện đang được dùng để trị bệnh chẳng hạn thuốc ngủ, thuốc thư giãn bắp thịt, thuốc chống đau nhức. Nhưng đa số dân bọn chúng chống đối cần cần sa vẫn còn được đặt dưới sự kiểm rà của bao gồm quyền liên hệ. Bác bỏ sĩ không được biên toa đến bệnh nhân thiết lập cần sa, dù cho có bệnh trầm trọng, với lý do là cần sa bao gồm thể có tác dụng phụ ko tốt và có thể đưa tới ghiền. Năm 1996, cử tri ở hai tiểu bang California cùng Arizona bỏ phiếu ủng hộ cuộc trưng cầu dân ý được cho phép dùng cần sa để trị bệnh. Tháng 11 năm 1998, cử tri của những tiểu bang Alaska, Washington, Arizona, Oregon, Nevada cũng bỏ phiếu hỗ trợ ý kiến tương tự. Năm 1998, Hội Luật Gia Hoa Kỳ góp ý kiến là những người mắc bệnh trầm trọng nhưng mà cần sa coi như tất cả thể giúp ích thì bao gồm quyền được chữa với thảo mộc này dưới sự hướng dẫn của bác sĩ. Dược phẩm cần sa đến tới ni ở Hoa Kỳ, chỉ bao gồm dược phẩm Dronabinol (Marinol) bao gồm chất cannabinol được phép bào chế buôn bán để trị bệnh. Ðây là một hóa chất do sự tổng hợp trong chống thí nghiệm chứ ko phải chiết ra từ cây cần sạ Dược phẩm này được chủ yếu thức dùng trong nhị trường hợp: Năm 1985, Marinol được cần sử dụng để giảm thiểu sự ói mửa của bệnh nhân ung thư đang điều trị bằng hóa chất giỏi phóng xạ, đặc biệt khi những dược phẩm không giống không công hiệụ Theo một số nghiên cứu, cần sa công hiệu hơn hai thứ thuốc chống ói mửa thường dùng Compazine cùng Torecan. Năm 1992, thuốc được sử dụng để kích yêu thích khẩu vị, tăng cân nặng nặng ở bệnh nhân bị ung thư xuất xắc bệnh AIDS. Bệnh nhân liệt phòng HIV-AIDS là đội người đông đảo nhất dùng cần sa với mục đích phụ trị bệnh do họ hèn ăn uống, hao mòn cơ thể. Nạn nhân của bệnh Alzheimer vì biếng ăn cũng đã được cho dùng Marinol với nhiều kết quả lên cân nặng đáng kể.
Một số nghiên cứu khác cho rằng cần sa còn có thể được sử dụng như phương tiện trị liệu phụ để làm cho giảm triệu chứng bệnh trong mấy trường hợp sau: - Giảm các cảm giác đau đớn của cơ thể sau giải phẫu, đau nhức tởm niên trong số trường hợp ung thư, chứng đau nửa đầu, đau bởi chấn thương cột tủỵ - làm cho giảm sự run rẩy thủ túc hay teo rút của cơ bắp trong bệnh xơ cứng lan tỏa thần ghê (multiple sclerosis), chấn thương cột tủy xương sống, bệnh Parkinson, Huntington, hội chứng Tourettẹ - Ngừa teo giựt trong bệnh tởm phong. - Giảm triệu chứng bệnh cao thế nhãn (glaucoma): kết quả nhiều nghiên cứu mang đến hay áp suất vào nhãn cầu giảm tới 25% lúc người bệnh hút cần sa hoặc uống Marinol đồng thời lại không tồn tại phản ứng phụ như những thuốc hạ áp suất mắt hiện ni đang được dùng. Ðể được chữa bằng phương pháp hút cần sa, nhiều chuyên gia khuyên dùng thử trong một thời gian ngắn như dưới sáu tháng cùng trong những diều kiện sau: • gồm bằng chứng là những dược phẩm khác không công hiệu • bao gồm nhiều hy vọng là cần sa tất cả thể làm dịu bớt một số triệu chứng của người bệnh • Cần được chuyên gia y tế quan sát và theo dõi việc điều trị, gia giảm liều lượng với ghi nhận kết quả. Mặc dù cho có thuốc Marinol, nhiều người bệnh vẫn muốn và đòi hỏi được hút cần sa, vì chưng mạnh hơn, mau hơn, với ít khiến tác dụng phụ. Cũng phải lưu ý là đa số những nghiên cứu về cần sa đều tập trung vào hoạt chất chính tetrahydrocannbinol (THC) và những chất có liên hệ với THC, được gọi tầm thường là cannabinoids. Cần sa như chất kích thích mang đến tới hiện nay, cần sa vẫn được coi như chất kích mê thích bất hợp pháp. Người tàng trữ, trồng cần sa bị pháp luật trừng phạt; người ghiền được khuyến cáo ngưng, chữa; nhân viên cấp dưới công tư sở tất cả thể bị sa thải nếu thử nước tiểu thấy bao gồm dấu vết cần sạ Cần sa hút được chế biến hoặc từ lá, hoa, rễ tốt nhánh của cây Cannabis sativa phơi thô trộn lẫn với nhaụ Thường bao gồm mầu nâu hoặc xanh xám, cần sa chứa gần 400 hóa chất mà lại chất chính là THC (delta-9-tetrahydrocannabinol). Trước thập niên 1960, không nhiều người nghe nói tới ghiền hút cần sa, nhưng thời nay nó là loại thảo mộc mặc mặc dù bị cấm mà lại lại được cần sử dụng rất nhiều ở mọi quốc giạ riêng rẽ tại nước Mỹ, số trẻ em học lớp 8-10 sử dụng cần sa tăng lên gấp đôi; còn học sinh trung học thì tăng gấp bạ trong lúc đó số người quan liêu niệm cần sử dụng cần sa là bao gồm hại lại giảm thiểụ Theo một thống kê của chính phủ Hoa Kỳ, khoảng 69 triệu người bên trên 12 tuổi đã thử cần sa không nhiều nhất một lần vào đờị Cần sa được cần sử dụng nhiều nhất vào tuổi 14 tới 25; từ tuổi 35 trở đi thì số người cần sử dụng giảm. Tất cả nhiều cách dùng cần sa: cuộn như thuốc lá để hút; nhồi ống điếu để hút; hút như kiểu dân ta hút thuốc lào vào điếu cầy; nhai cần sa hoặc trộn trong thức ăn. Tất cả người còn rạch điếu xì gà, lấy thuốc lá ra, cố thế bằng cần sa, rồi hút. Lúc hút như vậy lại uống thêm một xị rượu mạch nha thì gọi là làm cho một quả B-40. Nhiều tay ghiền còn trộn ma túy cocaine với cần sa để hút mang đến “phi” hơn. Tác dụng của cần sa Cần sa gồm tác dụng khác nhau trên cơ thể phụ thuộc vào cách dùng, có dùng lẫn thuộc với rượu hay các thuốc khác, nhất là tất cả chứa nhiều tốt ít hoạt chất cannabinol. Tất cả người sau khi sử dụng trở bắt buộc như mất cảm giác, kia dạị Nhưng đa số lại thấy tinh thần lên cao, vị đó gồm hiện tượng lạm dụng. Họ cười nói huyên thuyên nhưng không gẫy gọn, mạch lạc. Họ như bị ham bởi những cảm giác, âm thanh, mùi hương vị thông thường với thấy những sự việc vụn vặt trở đề xuất hấp dẫn, khêu gợị Với họ, khái niệm về không gian không còn, họ như bị phân đôi cùng thời gian như lắng đọng, chậm lạị Họ cảm thấy khát nước với đóị Tim tăng nhịp đập, miệng khô, đi đứng nghiêng ngả mất thăng bằng, cử động chậm chạp, cặp mắt đỏ ngầu, nhỏ ngươi mở tọ Huyết áp lên cao, nhất là khi dùng cần sa tầm thường với những thuốc kích yêu thích khác hay với rượụ Sau đó khoảng vài bố giờ thì triệu chứng phai lạt dần cùng người phi thuốc cảm thấy tan rượi rồi đi vào giấc ngủ triền miên. Người mới cần sử dụng lần đầu hoặc dùng quá nhiều gồm thể có những cảm giác lo sợ, bồn chồn hoặc ý nghĩ hoang tưởng. Ðôi khi có người như bị man dại, loạn trí, trầm buồn tất cả ý muốn quyên sinh, cần được điều trị khẩn cấp. Sau khi dùng, cần sa được chuyển hóa, tích tụ trong số tế bào mỡ cùng được nước tiểu và phân thải ra ngoàị Dăm ngày sau khoản thời gian dùng, vẫn còn dấu vết hóa chất THC vào nước tiểu mà sử dụng nhiều thì chất này còn thấy ở vào nước tiểu nhiều tuần lễ sau khi ngưng. Ảnh hưởng trên sức khỏe 1- trong ngắn hạn, khi dùng nhiều, cần sa làm cho giảm trí nhớ về các sự kiện mới xẩy ra như vừa được giới thiệu tên một người khách mà lại vài phút sau đã quên bẵng đi; nhát tập trung để hoàn tất một việc hơi phức tạp, tỷ mỉ.
Cần sa có tác dụng rối loạn sự nhận thức và kéo dài thời gian phản ứng, dễ đưa tới tai nạn xe pháo cộ. Dùng lâu, cần sa khiến học sinh phân chia trí, dành một ít thì giờ đến việc học, đạt điểm xấu, xuất xắc trốn học. Còn những lực sĩ mà lại ghiền cần sa thì biểu diễn, trổ tài suy giảm trông thấỵ 2- Về hậu quả lâu dài: Sau nhiều nghiên cứu, các khoa học gia thấy rằng người hút cần sa mỗi ngày thường đau ốm cùng hay đi bác sĩ hơn người không dùng. Cần sa làm tiêu tốn T-cell, tế bào chính để chống nhiễm trùng, đưa đến suy yếu sự miễn dịch. Cũng như thuốc lá, cần sa ảnh hưởng tới phổi, khiến ho nhiều tất cả đàm, dễ bị sưng phổị vào cần sa cũng gồm những hóa chất gồm thể khiến ung thư phổi như trong thuốc lá. Vài ba nghiên cứu khác đến biết cần sa gồm thể đưa đến ung thư cổ cùng đầụ Một vài ba nghiên cứu mang đến hay trong cần sa gồm nhiều chất gây ung thư hơn thuốc lá tới năm, sáu chục phần trăm. Hình như cần sa không có đầu lọc, đồng thời người hút thường hít mạnh hơn, giữ khói lâu hơn trong phổị Ðàn bà gồm thai mà hút nhiều cần sa thì sinh non, bé nhẹ ký, thân ngắn, đầu nhỏ, lớn lên yếu tập trung. Mẹ hút, cho bé bú thì hoạt chất THC từ sữa sang có tác dụng ảnh hưởng ko tốt tới các cử động bắp thịt của con. Ảnh hưởng của cần sa vào người cao tuổi, người tất cả bệnh tim mạch, cao huyết áp, bệnh mạch ngày tiết não rất đáng quan tiền tâm. Cần sa làm cho tăng nhịp tim đập, tăng ngày tiết rời khỏi tim, chũm đổi huyết áp, giảm dưỡng khí đến mạch huyết tim, tất cả đều đưa tới hậu quả ko tốt. Mon 2 năm 2000, American Heart Association đã đưa ra một kết luận là hút cần sa có thể gây ra cơn kích tim (heart attack) ở người tất cả trái tim không được mạnh: nửa giờ sau thời điểm hút, cơn kích tim xẩy ra bốn lần nhiều hơn là không hút. Thí nghiệm ở chuột thấy cần sa làm cho chết tế bào thần khiếp nhất là vùng não tất cả trách nhiệm về trí nhớ ngắn hạn, có thể đưa tới bệnh vai trung phong thần, giảm động lực, kém cấp tốc nhẹn. Về bộ phận sinh dục, cần sa tất cả thể làm cho giảm kích ưa thích tố testosterone, có tác dụng teo ngọc hành, núm đổi hình dạng cùng sự cử động của tinh trùng, giảm ước muốn ái ân, rối loạn tởm kỳ, trứng nữ trở thành bất bình thường. Người dùng nhiều cần sa trở yêu cầu phụ thuộc vào nó, không tồn tại không chịu được với mỗi ngày cần nhiều hơn mới cảm thấy thỏa mãn. Lúc nhớ thuốc mà lại không hít thì ngáp ngắn ngáp dài, mất ngủ, chẩy nước miếng, đổ mồ hôi, buồn nôn, thuộc hạ run rẩy, nhiệt độ cơ thể tăng, ăn ko ngon, trở buộc phải bẳn tính, gắt gỏng, buồn bã. Tuy nhiên có nhiều nghiên cứu cho là cần sa ít gây ra ghiền hơn ma túy, rượu, thuốc lá hoặc những thuốc an thần. Vấn đề sử dụng cần sa ở thanh thiếu niên
Việc con cháu dùng cần sa hoặc những chất gây ghiền khác là mối đon đả lớn của những bậc làm cha mẹ. Tại nhiều quốc gia, trẻ em bắt đầu thử với cần sa ngay từ lúc còn ở lớp 8, lớp 10. Biết sớm để hỗ trợ, cứu góp là điều cần, ngõ hầu kị được những hậu quả ko tốt cả về thể xác lẫn trọng tâm thần, buôn bản hội cho nhỏ trẻ. Trẻ em ghiền dễ gây ra những hành động vô ý thức, những tổn thương cơ thể vì chưng tai nạn hoặc bám líu vào hành dộng tình dục ko muốn và không an toàn. Bọn chúng cũng hay với vũ khí nhỏ với hay đánh lộn hơn là trẻ không dùng cần sạ 1. Những dấu hiệu cần sử dụng cần sa ở tuổi trẻ: Trẻ em sử dụng cần sa đều rất khéo nói dối và phủ nhận gồm vấn đề khi thân phụ mẹ căn vặn. Nhiều lúc nói chỉ hút chứ ko hít vàọ cho nên các bậc phụ vương mẹ đều cần đề cao cảnh giác, để ý những dấu báo hiệu dùng thuốc ở con mình. Dấu hiệu sớm nhất thường là vậy đổi thái độ và hành động của chúng. Học hành đang chăm chỉ tiến bộ, trở thành chểnh mảng, điểm xấu, tốt trốn học hoặc đi học trễ, bị đuổi; tính tình rứa đổi, hèn tập trung, mau quên. Tác phong bất thường bao gồm thể là tự cô lập, thu mình ko giao tiếp với ai, buồn rầu, gắt gắt với anh chị em trong nhà, bỏ những giải trí thường ưa thích, đôi khi ăn cắp vặt để bao gồm tiền download thuốc. Các em ăn ngủ thất thường, tuyệt than phiền giường mặt, mệt mỏi, bước đi không vững, mắt đỏ hoẹ Nhiều em trở nên hoang tưởng, hoảng hốt một biện pháp vô cớ. Trên quần áo, trong chống ngủ có mùi cần sạ 2. Những nguy cơ đưa đến tuổi trẻ sử dụng cần sa: Hầu hết người sử dụng cần sa đều nói là để có cảm giác thoải mái và yêu đời hơn. Với trẻ em thì có rất nhiều vì sao khiến các em hút rồi ghiền cần sạ Nhiều em thấy người khác hút, tò mò và hiếu kỳ thử coi coi sao, sau nhiều lần mê thích rồi thành quen. Có em thì bị bạn bè xay dụ hoặc tình nguyện dùng do muốn được chấp nhận vào băng nhóm. Nhiều khi những em dùng vị sống trong gia đình tất cả người ghiền rượu, thuốc ma túỵ có em dùng để giải tỏa buồn bực, cực nhọc khăn xẩy ra trong gia đình như bố mẹ bất hòa, vắng mặt thường xuyên, tính tình bất nhất lúc cực nhọc lúc buông thả. Em khác lại hút vị gặp cạnh tranh khăn trong việc học, không được hướng dẫn đến tương lai, trốn học. Gồm nghiên cứu mang đến thấy gen di truyền cũng đóng mục đích trong việc cần sử dụng cần sa và các loại thuốc khiến nghiện khác. Cũng như đối với các hóa chất bao gồm thể lạm dụng khác, người sử dụng cần sa sẽ trải qua mấy giai đoạn: - Nghe nói cần sa có tác dụng tinh thần phấn khởi, yêu đời, yêu cầu muốn thử cho biết - Sau vài lần thử thấy tốt hay, hấp dẫn bèn thử nữa - Ám ảnh với cảm giác yêu thích kích động bèn cần sử dụng thường xuyên hơn và dùng mọi thủ đoạn để có thuốc - Giai đoạn cuối là dùng bất cứ thuốc làm sao khác thay thế để thỏa mãn cảm giác mong mỏi muốn. Ðó là điểm nguy hại bởi vì khởi đầu từ cần sa các em tất cả thể đi tới nghiện các loại thuốc độc hại hơn như là hồng phiến, bạch phiến, rượu mạnh, các hóa chất kích thích trọng điểm thần khác. 3. Ðể ngăn ngừa con em mình dùng cần sa: Thực ra không tồn tại phương biện pháp thần sầu nào để ngăn ngừa việc con người mắc vào những tật ghiền, nghiện ngập. Hơn nữa thuốc tạo nghiền lại hiện diện khắp nơi, tương đối dễ dàng sở hữu lại luôn luôn quyến rũ người không tồn tại nghị lực, không có quan niệm sống lành mạnh. Mang lại tới nay, chưa có dược phẩm làm sao để chữa người nghiền cần sa, ngoại trừ cố vấn, đối thoại, giải thích. Sự hỗ trợ của gia đình, bạn bè đóng mục đích rất quan liêu trọng. Ðiều cần là phụ vương mẹ phải sống gần gũi với nhỏ cái, hỗ trợ, quan sát và theo dõi sinh hoạt hằng ngày của bé mình. Bắt đầu nói chuyện với con cháu về ảnh hưởng không tốt đối với sức khỏe của cần sa và các loại thuốc ngay lúc còn bé. Cho con cháu hay là chúng gồm thể thảo luận những vấn đề cạnh tranh khăn với mình bất cứ lúc nào cùng trong tinh thần cởi mở, hiểu biết. Luôn luôn cảnh giác: lúc nghi là con cái dùng cần sa thì phải hành động ngay để cứu chữạ Ðừng ngần ngại vị dự khi thấy cần sự góp đỡ của người bao gồm thẩm quyền về ghiền hút. Tất cả nhiều chương trình phục hồi dành riêng cho giới trẻ nghiện ngập. Nơi đây các em sống hoàn toàn nhịn thuốc đồng thời học hỏi phương pháp thức đối phó với các vấn đề khó khăn về cảm xúc, hành vi, thể xác gây ra do cần sạ quan tiền trọng hơn cả là chính những em phải ý thức được vấn đề cùng muốn cầm đổi. Rồi cả nhà thuộc cầu nguyện mang lại người nhỏ lạc
BS Nguyễn Ý Ðức(Hội Y sĩ Việt phái nam tại Hoa Kỳ)
